Etkin Öğrenme

Günümüzde bilim ve teknolojinin hızla gelişiyor olması, klasik eğitim tekniklerinin verildiği yıllara göre, çok daha farklı ve özgün niteliklere sahip bireylerin yetiştirilmesini gerekli kılmaktadır. Dolayısı ile bir eğitim sisteminin amacı öncelikle öğrencilere statik (durağan) bilgiyi aktarmaktan çok, onlara bilgiye ulaşma yolu olarak tanımlayabileceğimiz bilgi okur-yazarlığını öğretmek olmalıdır.

Öğrencilere araştırmayı, kritik ve analitik  düşünebilmeyi,  sorgulamayı, yaparak ve yaşayarak öğrenmeyi ve problem çözmeyi öğretmek etkin öğrenme sürecinin ana hedefleri olmalıdır. Peki bu çerçevede etkin öğrenme nasıl olmalıdır? Burada konu ile ilgili olarak İsviçreli Psikolog Jean Piaget’in güzel bir sözü var:

“Etkin bir okul ancak öğrencilerin gerektiği için değil, kendileri istediği için çaba göstermelerini ve başkaları tarafından hazırlanan bilgiyi kabul etmek yerine, kendi akıllarını kullanarak, özgün çalışmalar yapmalarını sağlayabilirlerse, zekâ yasalarının tümüne saygı göstermiş olur.”

Oysa günümüzdeki işlevsel olmayan eğitim sistemlerine baktığımızda; öğrencinin yığınlar haline gelmiş pek çok bilgiyi durağan şekilde almakla karşı karşıya kaldığını, bilgi okur-yazarı olmak yerine, bilgi obezi haline geldiğini görüyoruz. Özellikle dershanelerdeki, deneysiz, araştırmasız kuru teorik bilgiye dayalı eğitim, giderek durumu daha da zorlaştırmaktadır. Deney yapmaksızın kimya dersi alan bir öğrenci düşünün, maddenin özelliklerini teorik bilgiler dışında nasıl anlayabilir? Geometri dersinde, hiç katı cisimlere dokunmamış bir öğrenci, onların kendi eksenleri etrafında belirli derecelerde dönmeleri sonucunda ortaya çıkacak şeklin ne olduğunu nasıl anlayabilir? Her öğrencinin soyut düşünme becerisi aynı olmadığına göre, bu dersler teorik bilgilerle nasıl öğretilebilir? Örnekleri  çoğaltmak mümkün. Etkin öğrenme ile ilgili yazılarımızda, okul öncesi “Etkin Öğrenme” yaklaşımlarından başlayarak, ilk ve orta öğrenimde uygulanan “Proje Tabanlı Öğrenme” yaklaşımlarını sırayla ele alacağız.

Eğitimde etkin öğrenme ihtiyacını hisseden pek çok öğretim kuramcısı, bu konuda önemli kuramlar geliştirmişlerdir. Bunlardan oldukça etkili olan “High/Scope” eğitim yaklaşımı,1962 yılında ABD’de David P. Weikart ve meslektaşları tarafından geliştirilen ve bugün  dünyanın bir çok ülkesinde uygulanmakta olan bir okul öncesi eğitim yaklaşımıdır. Bu yaklaşımın oluşturulmasına Piaget’in kuramları öncülük etmiştir. High/Scope programı okul öncesi eğitimde “etkin öğrenme” kavramını temel alır. Bu yaklaşım, daha ilk çocukluk dönemlerinde bireylerin kendi tercihlerini yapmalarına, karar verme yeteneklerinin geliştirilmesine, sorumluluk almayı öğrenmelerine ve kendi iç disiplinlerini oluşturmalarına olanak sağlar.

Konuyu biraz daha açıklayacak olursak; High/Scope Eğitim sistemi; research-do-review(Planla-yap-değerlendir)şeklinde çevirebileceğimiz bir süreci ifade eder. Bu süreç, çocuklara önemli öğrenme deneyimleri kazanmaları ve problem çözmeleri için imkân veren, özgüvenlerini destekleyen, sorumluluk alma bilinci ve zaman yönetimi konusunda yeteneklerini geliştiren bir dizi sıralı faaliyetten oluşur. Öğrencilerin, girişken, yaratıcı, sorgulayıcı, özgüvenli, başkalarının görüşlerine saygılı bireyler olarak yetişmeleri hedeflenir ve bunun sonucunda da öğrencinin dili kullanma becerisi, kendini ifade etme yeteneği, doğru düşünme becerisi gelişir. Geleneksel çocuk gelişimi uygulamaları ile High/Scope yaklaşımı arasında iki önemli fark vardır. Birincisi, bu yaklaşımda öğrencilere planlama yapmalarına ve yaptıkları çalışmaları anlatmalarına fırsat verilir, ikincisi ise zihinsel hedeflerlin yanı sıra sosyal ve duygusal hedeflerin de bulunmasıdır. Etkin öğrenme, yaparak öğrenmedir dolayısı ile çocuklar sadece öğretmenlerini izlemekle kalmayıp, nesnelerin yerini değiştirerek, hareket ederek bizzat faaliyete katılarak öğrenirler. Bu şekilde gerçekleştirilen bir öğrenme, çocuğun duyuşsal, dokunsal ve işitsel olarak tüm algılarına hitap etmektedir. Eğitimin kişide kalıcı değişiklikler meydana getirmeyi hedeflediğini düşünürsek, bu yaklaşımla elde edilen sonuçların hiç de azımsanmayacak kadar kıymetli olduğunu söyleyebiliriz.

Ülkemizde de pek çok okulda kullanılan High/Scope öğretim yaklaşımının daha etkin bir şekilde uygulanabilmesi için, planla-yap-değerlendir sürecinde, öğrencilere bilgi aktarımı yerine, öğrenmeyi öğrenme ilkesi benimsenmelidir. High/Scope okul öncesi eğitim programında, etkin öğrenme yöntemi esas alınmaktadır, ülkemizde de okulöncesi eğitim uygulamalarında, yaparak yaşayarak öğrenme temel alınmaktadır ancak uygulamalardaki bazı yetersizlikler nedeni ile bu model tam olarak her zaman uygulanamamaktadır. Bu eğitim yaklaşımında çocuk kadar yetişkin de etkindir ancak bazı okulöncesi eğitim kurumlarında fiziksel yapının bu model için uygun olmayışı ve materyal eksikliği, yetişkinlerin daha etkin, çocuğun ise pasif alıcı olmasına neden olmaktadır. Bu nedenle bu eğitim modelinden istenen verimin alınması için, çevre şartlarının; araç-gereçlerin zengin tutulması, bu eğitimi verecek olan öğretmenlerin de modeli uygulama konusunda tecrübeli olması gerekmektedir. High/Scope modelinde, öğrencilerde ortaya çıkabilecek davranış problemlerinde öğretmen, öğrenciyi cezalandırmaktan kaçınmalıdır. Bu modelde ceza ve ödül kavramlarının yerine, öğrencilerde problem çözmeyi, sosyal olabilmeyi geliştirmek adına olumsuz davranış gösteren öğrenci ya da öğrencilerle söz konusu durum konuşularak değerlendirilir ve bir çözüm bulmaya çalışılır.

Duyarım ve unuturum,

Görürüm ve hatırlarım 

Yaparım ve anlarım.” Çin Atasözü

Neriman ESENDEMİR

Yorum Bırakın / Leave a Comment

Instagram

Facebook

2 months ago

Akwa Website
Aşure 🍱.Aşure tarifimizin sevdiklerinizle tatlı bir huzura vesile olmasını dileriz.Tarif: Rabia Yener @rabia.m.yener .Malzemeler.2 su bardağı aşurelik buğday1 su bardağı nohut1 su bardağı beyaz kuru fasulye1 çay bardağı pirinç5 bardak şekerBol su (20-25 bardak)1 çay bardağı kuş üzümü veya kuru üzüm4 adet incir1/2 bardak kuru kayısı.Yapılışı: .Aşure için bir gün önceden hazırlık yapmanız gerekiyor. Ben aşurelik buğdayı, fasulyeyi, nohutu ve pirinci akşamdan ayrı ayrı kaplarda bol suya koydum. Gece yatmadan önce de, yine ayrı kaplarda, on-on beş dakika kaynatıp, ateşten aldım, kapaklarını kapalı tuttum, sabaha kadar beklettim. Böyle yapınca, ertesi gün hem pişmesi kolay oluyor hem de yumuşak oluyor. Aynı şekilde üzüm, kuru kayısı, incir ve cevizi de akşamdan suya koydum..Sabahleyin, buğdayı ve pirinci yıkadım, beraberce bol su ile ateşe koydum. Onlar kaynaya dursunlar, bu arada aksamdan yumusattığım fasulye ve nohutun kabuklarını soydum, böyle yapınca, renkleri parlak oluyor, yumuşak oluyor ve mide ve bağırsakları rahatsız etmiyor. Kabuklarını soyduğum fasulye ve nohutu, yine ayrı ayrı olmak üzere, bol su ile kaynamaya koydum..Nohutun pişme süresi biraz daha fazla olduğu için onu biraz daha fazla kaynattım. Buğday ve pirinç bir kaç saat birlikte pistikten sonra, iyice yumuşayan nohut ve fasulyeyi (aşağı yukarı 1-1,5 saat sonra) buğdayın içine kattım. Bütün malzemeler birlikte bir saat daha piştiler. Bu arada su ilave etmek gerekirse, ocağın üzerinde bulundurduğum, sıcak sudan ilave ettim ve altına tutmaması için arada bir tahta kaşıkla karıştırdım..Bu arada, yine akşamdan ıslattığım, kuru kayısı,üzüm ve inciri süzdüm, küçük parçalar halinde kestim ve yine ayrı ayrı olmak üzere suda haşladım. Haşladığım kuru meyveleri, kaynayan aşure malzemesine kattım..Birlikte 10-15 dakika daha kaynattıktan ve 5 bardak şekeri de ilave ettikten sonra, tekrar bir 10-15 dakika daha kaynatıp ateşten aldım, kaselere doldurdum..Akşamdan ıslattığım cevizin önce kabuklarını soydum, sonra irice dövdüm ve aşurenin üzerine serptim. (Cevizin kabuklarını soyunca, aşurenin rengini karartmıyor.).Afiyet Olsun! ... See MoreSee Less
View on Facebook

2 months ago

Akwa Website
Hicri 1445 yılınızı tebrik ederiz. 🌙#Hicri1445 #hicriyeniyıl ... See MoreSee Less
View on Facebook

3 months ago

Akwa Website
Kurban Bayramınız Mübarek Olsun 🌹 ... See MoreSee Less
View on Facebook

3 months ago

Akwa Website
Gayri Müslim Ülkede Kurban Kesimi İle İlgili Bilgiler .Yurtdışında yaşayan Müslümanların kurban kesim işi denetim, İslami açıdan kesim ve dağıtım yönüyle kimi zaman zorluklar içerir. .Kurban bayramının yaklaştığı şu günlerde, yurtdışında yaşayan çoğu Müslümanın aklında olabileceğini düşündüğümüz sorulara, Yusuf Ziya Kavakçı Bey’in verdiği cevapları istifadenize sunuyoruz..Link 👉🏻 profilimizdedir ... See MoreSee Less
View on Facebook

3 months ago

Akwa Website
Helal Et Mevzuu- DİB Din İşleri Yüksek Kurulundan Açıklamalar 📻.Kurban Bayramı yaklaşırken, Gayrimüslim bir ülkede İslamî usullere uygun hayvan kesimiyle ilgili soruları yönelttiğimiz röportajı tekrar istifadenize sunuyoruz.Röportaj:Nurgül ÇelikNurgül Çelik.Röportajımıza profildeki linkten ulaşabilirsiniz. ... See MoreSee Less
View on Facebook
Go to Top