Fas’ta Ramazan Bayramı, tüm okulların, birçok restoran, kafe, hemen hemen tüm dükkanlar, işyerleri ve resmi dairelerin kapalı olduğu milli bir bayramdır. Bayramda yeni giysiler giymek adet olduğu için, bu özel güne yeni kıyafet ve ayakkabı satın alarak hazırlanılır. Bazı yardım dernekleri ve mahalleler, ihtiyaç sahibi ailelerin çocuklarına yeni kıyafetler almalarına yardımcı olmak için bağış toplar. Bayram namazından birkaç gün önce zekat vermek de Faslılar arasında yaygın bir gelenektir.

Bayram kutlamaları sabah erkenden başlar. Erkekler jellabas veya jabador giyip, belgha denilen sivri burunlu ayakkabılarıyla ya bir mescide, ya büyük bir salona ya da açık bir alanda bayram namazına giderler. Kadınlar da kaftan, takchita ve djellaba gibi geleneksel kıyafetler giyerler. Mutfakta baghrir (süngerimsi irmikli krep), msemen rghaif (gevrek krep) ve batbot (el yapımı tereyağı ve bala batırılmış kabarık yuvarlak ekmek) gibi Fas krepleri hazırlamak için yoğun vakit geçirirler. Bu krepler bayram kahvaltısında şeker ve nane ilaveli çay eşliğinde ikram edilir.

Öğle yemeği için en leziz yemeklerden kuru erikli koyun veya dana tajine, kuskus, zeytin ve limon turşulu tavuk, deniz ürünleri veya tavuklu bastilla ve tavuk yahnisi ile ev yapımı hamur işleri, pasta ve kurabiyeler hazırlanır. İnsanların zevkle tükettiği tatlıların arasında en meşhur olanları “briouat bil luz” (badem ezmesi ile doldurulmuş kurabiye üçgenleri) ve “kaab el ghzal” (badem ezmesi ile doldurulmuş hilal şeklinde kurabiyeler)dir.

Aileler öğleden sonra veya akşamları yakın akrabalarının evlerine bayramlaşmaya gider. Bayram günü tüm akrabalar ziyaret edilemediyse, ziyaretler ertesi gün de devam eder. Çocuklar gün içerisinde karşılaştıkları akrabalarından ufak tefek bayram harçlıkları toplar. Fas’ta Ramazan Bayramı, süslemelerle ticarileştirilmiş bir kutlama değildir. Daha ziyade, dini değerler ön plandadır. Kutlamalar genellikle sade ve çoğunlukla evlerde yapılır. Ailelerle bir arada olmanın tadı çıkarılır.

Hazırlayan Filiz Arslan

Greetings from Morocco “مبارك لعيد” M’barak l’Eid   
Türkiye’den Amerika’ya Dünya’dan Bayram Gelenekleri