Piyasada bulunan envai çeşit soya sosunun hijyenik koşullarından, fiyatından, alkol içeriğinden ya da içindeki alerjenik ve sağlıksız katkı maddelerinden şüphe duyuyorsanız; turşu gibi yapımı zaman alan fermente ürünler konusunda bir nebze tecrübeniz de varsa, Asya mutfağının bu benzersiz çeşnisini evde kendiniz yapmayı deneyebilirsiniz.

Malzemeler:

  • ½ kilo organik, kabuğu soyulmuş soya fasulyesi
  • 300 gr (tercihen organik) tam buğday unu
  • 200 gr kaya tuzu
  • 4 litre su
  • 1 rulo kağıt havlu
  • Tercihen 2 yemek kaşığı pekmez

Yapılışı:

Haşlayıp zarından ayırdığınız soya fasulyelerini bir robot ya da ezme kaşığı yardımıyla püre haline getirip derin bir karıştırma kabına alın, içine unu ekleyip iyice harmanlanana kadar karıştırın. Bu karışımı ters düz ederek iyice yoğurun ve tezgahın üstüne alıp hamuru ince uzun merdane şekline sokup yarım santim kalınlığında diskler halinde kesin.

Tezgahın üstüne ıslatarak serdiğiniz kağıt havlu yapraklarıyla hiç hava kalmayacak şekilde tek tek bütün diskleri sarın ve streç film ile üstlerini sıkıca sardıktan sonra uygun bir yere alıp oda sıcaklığında bir hafta küf oluşumu için bekletin. Küf oluştuğunu gözlemledikten sonra kağıt havlulardan tamamen ayırdığınız diskleri yağlı kağıt serilmiş bir fırın tepsisinde mümkünse güneş ışığında kahverengileşene kadar kurutun.

Derin bir kapta tuzu suda eritin ve diskleri içine attıktan sonra streç filmle üstünü kapatın, hamur disklerinin çözeltide tamamen çözündüğünü gözlemleyene kadar birkaç hafta süreyle her gün günde bir defa tahta kaşıkla karıştırın.

Elde ettiğiniz bulamacı bir tülbent yardımıyla derin bir tencereye süzün, tülbentin altına geçen sıvı süzüntüyü dilerseniz iki yemek kaşığı pekmez ilave ederek 10 dakika kaynatın. Sıcak halde kavanozlara doldurup kapağını kapatın, soğuduktan sonra serin bir yerde muhafaza edin(1).

Soya sosunun bitkisel olmayan muadili

Piyasada bulunan pek çok çeşidin içinde bütçenize ve hassasiyetlerinize uygun bir soya sosu bulamadıysanız, ve hayvansal gıdaları tüketmekle ilgili bir sorununuz yoksa, yarım saat içinde hazırlanabilecek bu tarifi deneyebilirsiniz.

Bir su bardağı et suyu, 2 yemek kaşığı balzamik sirke, 1 yemek kaşığı pekmez, toplam bir tatlı kaşığı miktarı sarımsak ve zencefil, ve bir tutam pul biber, 2 su bardağı suyla 15 dakika kaynatılır, koyu pekmez kıvamına gelince ocaktan alınır. Sıcak halde kavanoza koyulup kapağı kapatılır, soğumasından itibaren buzdolabında saklanarak tüketilir. Ancak et suyu içeren bu sosun, çabuk bozulma ihtimaline karşı bir iki aydan daha kısa sürede tüketilmesi tavsiye edilir.

Saadiyye Eryılmaz, Gıda Kimyageri

1. Soya Sosu Nasıl yapılır [İnternet]. Wikihow. 2015 [alıntı tarihi 09.02.17].