Ta’lim-ül Müteallim-İmam Burhaneddin Zernnuci

İlme verilen ehemmiyet, İslam ahlakı ile birleşince, tarihi süreçte ortaya engin bir ilim medeniyeti çıkmıştır. Maalesef günümüzde sadece, başarı(!) odaklı eğitim sistemimiz içinde unuttuğumuz bir değer olan ilimde muvaffak olmak, ehil ve kamil insan yetiştirmek geçmiş ilim dünyasında öncelikli hedefti. Buna ulaşmak için de ilim taleb eden talebenin ve rehberlik yapacak hocanın ilişkisi, ilim yapılırken uyulması gereken hususlar gibi konulara dair birçok eser kaleme alınmıştır.

Bunlar içinde İmam Burhaneddin Zernnuci’nin TA’LİM’ÜL MÜTEALLİM adlı eseri uzun yıllar medreselerde en çok okutulan ilim metodu eseri olmuştur. Müellifi eseri yazma sebebi olarak şöyle söylemektedir:

“Ne zaman ki ben, ilim talebelerinden bir çok kişinin, ilim öğrenme yolunda gayret sarfettiklerini, fakat isteyip arzu ettikleri ilme ulaşamadıklarını ve ilmin menfaatlerinden ve o imin meyve gibi olan neticelerinden mahrum kaldıklarını görünce yazmaya niyet ettim; Bunun sebebi, muhakkak ki talebelerin ilim talep etme yollarında hataya düşmeleri ve o ilmin şartlarını terketmeleridir.“

Eser on üç bölümden oluşmaktadır ve her bölümde ilmin başka bir yönünden bahsetmektedir. İlim öğrenme metodları hakkında dikkatimizi çeken belli başlı noktaları şöyle sıralayabiliriz:

“İlim ancak iyiliğe ve takvaya vesile olduğu için şereflidir. O takva ki; kişi o takva ile Allah katında değerli olmayı ve ebedi olan saadeti kazanır.”

“Talebenin sahih bir niyet etmesi lazımdır. Çünkü niyet bütün fiillerde, işlerde asıldır.”

“İlim taleb eden kişi o anda kendi dininin işleri hususunda kendisine ihtiyaç duyulan şeyi tercih etmesi gerekir.”

“Hoca tercihine gelince; en alim olanını, en takvalı olanını seçmesi gerekir. Kişinin hocanın dersine devam etmeye ve okuduğu kitaba devam etmek üzerine sebat etmesi ve sabretmesi gerekir. Ders arkadaşı seçmeye gelince; çalışkan, takva sahibi, doğru ve dürüst tabiat sahibi ve anlayışlı olanı seçmek gerekir.”

  • Talebe olan kişi hocanın önünde yürümemeli,
  • Hoca olmadığı zaman hocanın mekanında kürsüsünde oturmamalı,
  • Hocanın yanında söze ancak izni ile başlamalı,
  • Hocanın yanında sözü konuşmayı çok uzatmamalı,
  • Ders için tayin edilen vakti gözetmeli ve hoca ile alakalı olan kişilere hürmet etmeli.
  • Her kim ki, hocası kendisinden eziyet görürse, ilim bereketindenmahrum kalır ve o ilimden ancak az olarak faydalanır.
  • Ders ve mütalaa edilme vaktinde abdestli olma gereklidir.
  • Kitaba karşı ayağı uzatmamak,
  • Kur’an ve tefsir kitaplarının üzerine başka kitap koymamak ve kitaplara zaruret hariç hasiye, yani satırların arasına veya kitabın kenarına yazı yazmayı terketmek gibi adablara da uymak gerekir.

İnsanı bir işe sevk eden himmeti ve kastıdır. Himmetini ve kastını ne kadar yüce tutarsa, ulaşacağı makamı da o kadar yüksek olur. Tembeller için ancak ilimden mahrumiyet, pişmanlık ve amel edememek vardır. Mideyi şişirmek zekayı giderir. Geceleri değelendirmek gerekir. Yemeğini azalt, bu sebeple uykusuzluktan nasiblenesin. Kişi yemeği azaltırsa nefsi zayıflar, aklı kuvvetleşir ve bu sebeple meramına ulaşır.

İmam Zernnuci, Çarşamba günü derse başlamak ile ilgili bazı tavsiyelerde bulunuyor ve diyor ki: Çarşamba günü kafirler hakkında uğursuz ve bereketsiz bir gündür. Bu sebeple o gün müminler için mübarek olur. İlim tahsil etme vakitlerinin en faziletlisi, gençliğin evveli, seher vakti ve akşam ile yatsı arasındaki vakittir.

“Kim ilim tahsilinde iken vera’lı olmazsa, Allah’u Teâlâ onu üç şeyden biriyle belalandırır. Ya onu gençliğinde öldürür, veya onu cahillerin arasında bırakır, yada onu zalim sultana hizmetçi yapar (memuru olur.)”

Ezberleme sebeplerinin en kuvvetlisi çalışmak, devam etmek, yemeği-içmeyi azaltmak, gece nafile namaz kılmak, misvak kullanmak, bal şerbeti içmektir. Her gün aç karınla 21 adet kırmızı kuru üzüm yemek hafıza ve akıl kuvveti verir. Unutkanlığın sebepleri; masiyetler, günahların çokluğu, dünya işlerinde kederler ve üzüntüler, boş şeylerle meşguliyetin çok oluşu, boş şeylere olan alakaların çokluğudur.

Son bölümde İmam Zernnuci duanın, sadakanın, güler yüzlü olmanın, duha namazının, az konuşmanın, iyilik yapmanın, Müslümanlara eziyet vermeyi terketmenin, yaşlılara tazım göstermenin, sılayı rahim yapmanın Peygamber aleyhisselama salat etmenin, “La havle ve la kuvvete illa billahi’l azim“ sözünü sıkça söylemenin rızkı celbedeceğini ve böylelikle de ömrü bereketlendireceğini anlatmakta.

Allah-u Teala bizi ilim yolunda olan, ilmi ile amel eden kullarından eylesin. Amin

Öznur Zeybek, İlahiyatçı, Eğitimci

Yorum Bırakın / Leave a Comment

Instagram

Facebook

2 months ago

Akwa Website
Aşure 🍱.Aşure tarifimizin sevdiklerinizle tatlı bir huzura vesile olmasını dileriz.Tarif: Rabia Yener @rabia.m.yener .Malzemeler.2 su bardağı aşurelik buğday1 su bardağı nohut1 su bardağı beyaz kuru fasulye1 çay bardağı pirinç5 bardak şekerBol su (20-25 bardak)1 çay bardağı kuş üzümü veya kuru üzüm4 adet incir1/2 bardak kuru kayısı.Yapılışı: .Aşure için bir gün önceden hazırlık yapmanız gerekiyor. Ben aşurelik buğdayı, fasulyeyi, nohutu ve pirinci akşamdan ayrı ayrı kaplarda bol suya koydum. Gece yatmadan önce de, yine ayrı kaplarda, on-on beş dakika kaynatıp, ateşten aldım, kapaklarını kapalı tuttum, sabaha kadar beklettim. Böyle yapınca, ertesi gün hem pişmesi kolay oluyor hem de yumuşak oluyor. Aynı şekilde üzüm, kuru kayısı, incir ve cevizi de akşamdan suya koydum..Sabahleyin, buğdayı ve pirinci yıkadım, beraberce bol su ile ateşe koydum. Onlar kaynaya dursunlar, bu arada aksamdan yumusattığım fasulye ve nohutun kabuklarını soydum, böyle yapınca, renkleri parlak oluyor, yumuşak oluyor ve mide ve bağırsakları rahatsız etmiyor. Kabuklarını soyduğum fasulye ve nohutu, yine ayrı ayrı olmak üzere, bol su ile kaynamaya koydum..Nohutun pişme süresi biraz daha fazla olduğu için onu biraz daha fazla kaynattım. Buğday ve pirinç bir kaç saat birlikte pistikten sonra, iyice yumuşayan nohut ve fasulyeyi (aşağı yukarı 1-1,5 saat sonra) buğdayın içine kattım. Bütün malzemeler birlikte bir saat daha piştiler. Bu arada su ilave etmek gerekirse, ocağın üzerinde bulundurduğum, sıcak sudan ilave ettim ve altına tutmaması için arada bir tahta kaşıkla karıştırdım..Bu arada, yine akşamdan ıslattığım, kuru kayısı,üzüm ve inciri süzdüm, küçük parçalar halinde kestim ve yine ayrı ayrı olmak üzere suda haşladım. Haşladığım kuru meyveleri, kaynayan aşure malzemesine kattım..Birlikte 10-15 dakika daha kaynattıktan ve 5 bardak şekeri de ilave ettikten sonra, tekrar bir 10-15 dakika daha kaynatıp ateşten aldım, kaselere doldurdum..Akşamdan ıslattığım cevizin önce kabuklarını soydum, sonra irice dövdüm ve aşurenin üzerine serptim. (Cevizin kabuklarını soyunca, aşurenin rengini karartmıyor.).Afiyet Olsun! ... See MoreSee Less
View on Facebook

2 months ago

Akwa Website
Hicri 1445 yılınızı tebrik ederiz. 🌙#Hicri1445 #hicriyeniyıl ... See MoreSee Less
View on Facebook

3 months ago

Akwa Website
Kurban Bayramınız Mübarek Olsun 🌹 ... See MoreSee Less
View on Facebook

3 months ago

Akwa Website
Gayri Müslim Ülkede Kurban Kesimi İle İlgili Bilgiler .Yurtdışında yaşayan Müslümanların kurban kesim işi denetim, İslami açıdan kesim ve dağıtım yönüyle kimi zaman zorluklar içerir. .Kurban bayramının yaklaştığı şu günlerde, yurtdışında yaşayan çoğu Müslümanın aklında olabileceğini düşündüğümüz sorulara, Yusuf Ziya Kavakçı Bey’in verdiği cevapları istifadenize sunuyoruz..Link 👉🏻 profilimizdedir ... See MoreSee Less
View on Facebook

3 months ago

Akwa Website
Helal Et Mevzuu- DİB Din İşleri Yüksek Kurulundan Açıklamalar 📻.Kurban Bayramı yaklaşırken, Gayrimüslim bir ülkede İslamî usullere uygun hayvan kesimiyle ilgili soruları yönelttiğimiz röportajı tekrar istifadenize sunuyoruz.Röportaj:Nurgül ÇelikNurgül Çelik.Röportajımıza profildeki linkten ulaşabilirsiniz. ... See MoreSee Less
View on Facebook
Go to Top