Amerika’nın, pek çok kişi tarafından hizmetlerinin tam olarak neler olduğu bilinmeyen yerlerinin, halk kütüphaneleri olduğunu düşünüyorum. Tarihi bir binada yer alıyorsa gidip şöyle bir ziyaret edilebilen mekânlar olsa da, diğer türlü belki onlarca kez önünden geçseniz de, dikkatinizi çekmemiş bile olabiliyor. Hele kütüphaneyi yalnızca kitap alınan, okunan bir yer olarak görüyorsanız ve buna çok gerek duymuyorsanız, hiç içine girmezsiniz bile. Oysa okuma, çalışma salonları yanında sunulan öyle hizmetleri vardır ki kıskandırır insanı. Hepsini kucaklayıp ülkenize götürmek istersiniz.

Büyük şehirlerde yer alan kütüphanelerin bir çoğu, kitap ve diğer yayınların sunulması dışında, pek çok ayrıntının düşünüldüğü, kendinize fayda sağlayacak bir şeyler bulabileceğiniz hizmetlerle dolu olabiliyor. Yetişkinler için Öğretim Merkezi ve Aile Eğitim Merkezleri adı altında yer alan, sayılamayacak kadar çeşitli programları olan projeler dikkatinizi çekebiliyor mesela. Bunlara biraz değinmek istiyorum.

1) Yetişkinler için Öğretim Merkezi:

Buradaki programlar arasında yer alan okuma-yazmayı öğrenme sınıfları; Amerikalı, ama çeşitli sebeplerle eğitim alamamış, okumada ve yazmada zorluk çekenler için düşünülmüş. Gönüllü öğretmenler veya kütüphane personelinin yardımıyla, küçük sınıflarda verilen dersler, birçok kişinin geleceğine yön veriyor.

Bir diğeri, lise terk öğrencilere liseyi dışardan bitirmelerini sağlamak için açılan sınavlara hazırlık kursları. (GED-General Educational Development)

Bunun yanında yer alan İngilizce kursları, başka milletten mensup insanlar tarafından, dil öğrenmek veya ilerletmek için tercih ediliyor. Karşılıklı konuşma derslerinde de dil becerilerinizi geliştirebiliyorsunuz.

Her seviyeye yönelik bilgisayar öğretme sınıflarında birebir eğitimler alabiliyorsunuz.

Bununla birlikte, kütüphanelerde, işitme ve görme problemleri olanlar için gerekli malzemeleri temin edebilecekleri servisler bulunuyor. Kütüphaneye gelemeyenler, başvuruları neticesinde posta yoluyla kitap ve diğer kaynakları evlerine alabiliyorlar. 

“Ben okuyamıyorum, bana kitap okusunlar” diyenler için de, gönüllü kitap okuyucularının yer aldığı servisler onların hizmetlerine amade. 

“Yaz ayı geldi, boş geçsin istemiyorum” diyenler, yaz okuma kamplarına katılabiliyorlar.

Peki, gönüllü birşeyler yapmak isteyenler burada mı? Öncelikle seçtiğiniz alanla ilgili çeşitli eğitim programlarına dâhil olup, sonrasında keyifle gerekli yerlerde işinizi sürdürebiliyorsunuz.

“Amerika’ya yeni geldim, nasıl uyum sağlayacağım?” diye düşünenlerdenseniz, göçmenler için tasarlanan hizmetler imdadınıza yetişiyor. Tüm karşılaşılan sorunlarla nasıl başa çıkabileceği anlatılan ve uyum kabiliyetlerini öne çıkaran seminer, konferans ve workshop larla karşılaşabiliyorsunuz. Bunlardan biri Sağlık Eğitim Programları. Kuralları çok olan ve bilmeniz gereken yüzlerce haklarınız olduğu bu ülkede, bu programlarda verilen dersler sayesinde ülkedeki sistemi ve bunlara bağlı diğer alt başlıkları anlayabilmeniz mümkün.

Ya da “Amerikada belirli bir süre kaldım, vatandaşlığa hak kazandım, bundan sonraki adım ne olmalı?” diyenlerdenseniz, kütüphaneye gidip vatandaşlık için yol gösteren rehberler ve sınavlara hazırlayan sınıflara başvurabiliyorsunuz.

“İş bulmama da yardımcı olsa, başka ne isteyeyim” diyenler varsa, İş Bulma Bilgi Merkezi’nin varlığını keşfedebilirler. Bu merkez, her kütüphane şubesini dolaşıp seminerler veriyor, sizlere özgeçmiş hazırlamanızda yardımcı oluyor, hatta iş görüşmelerinizde nasıl giyineceğinizi bile düşünüp, kıyafet bile ayarlayabiliyor.

2) Aile Eğitim Merkezleri:

Burada yer alan hizmetlerden bahsetmek gerekirse yine bir çok program göze çarpıyor. Mesela bunların biri, ailelere, çocuklarına gerek okulda, gerek aile içinde ve sosyal hayatta nasıl yardım etmeleri ve ne şekilde yol göstermeleri konusunda yardımcı olan bir program.

Ayrıca sunulan Genç Eğitim Programları, gençlerin karşılaştıkları sorunlara cevap veriyor, takibini ve idaresini yapan masalar sayesinde ve verdikleri ekstra sınıflarla, gençlere okulda ve okul dışında ihtiyaç hissettikleri alanda yardım sağlıyor.

Yaşlılar için sunulan hizmet ve programlarda, sağlıklı kalmak için egzersiz ve rahatlama teknikleri, besinlerin faydalarını anlatan sınıflara rastlıyorsunuz.

Gelelim çocuk programlarına. Hemen hemen her kütüphanede bir çocuk bölümü var. Buraları çocuk yuvası şenliği ve cıvıltısı içinde açıyor kapılarını ailelere. Bunun yanında, yakın zamanda kurulan Çocuk Kütüphanesi Keşif Merkezlerinde yer alan laboratuvarlarda, aktif katılımlı derslerle, keşfederken öğreniyor çocuklar.

Daha sayamadığım birçok servis var kütüphanelerde. Kablosuz ulaşım ağı, kültürel program ve aktiviteler, konserler, halk sanatları gösterileri, sesli kitap hizmetleri, haber bülteni broşürleri, geziler, partiler ve daha niceleri.

Son söz olarak şunu söyleyeyim. Siz siz olun, bulunduğunuz yerdeki kütüphanelerin hizmetlerini araştırmadan, dışarıda bazı eğitim ihtiyaçlarınızı, finansal kaynaklarınızla karşılamaya çalışmayın, çünkü burada tüm saydığımız programlar, tamamen ücretsiz takdim ediliyor Amerika’da yaşayanlara..

Elif Ayhan